Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων συντονίζει την προετοιμασία των συνεδριάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και διασφαλίζει τη συνοχή των εργασιών των διαφόρων συνθέσεων του Συμβουλίου. Συνεδριάζει μια φορά το μήνα και απαρτίζεται από τους Υπουργούς Ευρωπαϊκών Υποθέσεων.

Η συγκεκριμένη σύνθεση ασχολείται με φακέλους που επηρεάζουν περισσότερες από μία πολιτικές της Ένωσης, όπως οι διαπραγματεύσεις για τη διεύρυνση της ΕΕ, η προετοιμασία των πολυετών δημοσιονομικών προοπτικών της Ένωσης, η περιφερειακή πολιτική και η πολιτική συνοχής ή τα θεσμικά και διοικητικά θέματα.  
Επίσης ασκεί συντονιστικό ρόλο στις εργασίες που διεξάγουν σε διαφορετικούς τομείς πολιτικής οι λοιπές συνθέσεις του Συμβουλίου και αναλαμβάνει τη διεκπεραίωση των φακέλων που του αναθέτει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων είναι αρμόδιο για την εξωτερική δράση της ΕΕ που εκτείνεται από τον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, ασφάλειας και άμυνας ως τον τομέα του εμπορίου, της αναπτυξιακής συνεργασίας και της ανθρωπιστικής βοήθειας. Καθορίζει και εφαρμόζει την εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ βάσει των κατευθυντήριων γραμμών που ορίζει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Συγκροτείται από τους Υπουργούς Εξωτερικών των κρατών-μελών της ΕΕ που συνεδριάζουν μία φορά το μήνα. Ανάλογα με την ημερήσια διάταξη, στο πλαίσιο του εν λόγω Συμβουλίου συνεδριάζουν επίσης οι Υπουργοί Άμυνας (Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας), οι Υπουργοί Ανάπτυξης (Συνεργασία για την Ανάπτυξη) ή οι Υπουργοί Εμπορίου (Κοινή Εμπορική Πολιτική).

Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων αποτελεί τη μόνη σύνθεση Συμβουλίου της οποίας την προεδρία δεν έχει ο υπουργός της προεδρεύουσας χώρας. Των συνόδων του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων προεδρεύει ο Ύπατος Εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, αξίωμα που σήμερα κατέχει η βαρόνη Catherine Ashton.  

Το ευρύτερα γνωστό ως Συμβούλιο ECOFIN ή απλώς ECOFIN απαρτίζεται από τους Υπουργούς Οικονομίας και Οικονομικών των κρατών-μελών, καθώς επίσης και από τους Υπουργούς Προϋπολογισμού όταν συζητιούνται θέματα προϋπολογισμού. Συνέρχεται μία φορά το μήνα.

Το Συμβούλιο ECOFIN καλύπτει διάφορους τομείς πολιτικής, και ειδικότερα: συντονισμό της οικονομικής πολιτικής, οικονομική εποπτεία, παρακολούθηση της δημοσιονομικής πολιτικής και των δημόσιων οικονομικών των κρατών-μελών, ευρώ, χρηματοοικονομικές αγορές και κινήσεις κεφαλαίων, καθώς και οικονομικές σχέσεις με τρίτες χώρες. Επίσης καταρτίζει και εγκρίνει, από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον ετήσιο προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κατά κανόνα αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία, κατόπιν διαβούλευσης ή συναπόφασης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με εξαίρεση τα φορολογικά θέματα τα οποία εγκρίνονται με ομοφωνία.

Την παραμονή κάθε συνεδρίασης του Συμβουλίου ECOFIN Council, λαμβάνει χώρα συνεδρίαση των Υπουργών του Eurogroup[en]. Το Eurogroup δημιουργήθηκε για την αντιμετώπιση της ανάγκης ενίσχυσης του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών των κρατών-μελών που μοιράζονται το κοινό νόμισμα, το ευρώ.

Το Συμβούλιο «Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις» αποσκοπεί κυρίως στην ανάπτυξη και εφαρμογή κοινών πολιτικών και συνεργασίας σε διασυνοριακά ζητήματα. Συγκροτείται από τους Υπουργούς Δικαιοσύνης και Εσωτερικών που συνεδριάζουν περίπου μία φορά το δίμηνο.

Ενώ οι Υπουργοί Δικαιοσύνης ασχολούνται με ζητήματα δικαστικής συνεργασίας σε αστικό και ποινικό δίκαιο, οι Υπουργοί Εσωτερικών έχουν την ευθύνη, μεταξύ άλλων, της μεταναστευτικής πολιτικής, της διαχείρισης των συνόρων, της αστυνομικής συνεργασίας και της πολιτικής προστασίας.  

Το Συμβούλιο Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής, Υγείας και Καταναλωτών συνέρχεται περίπου τέσσερις φορές το χρόνο και απαρτίζεται από τους Υπουργούς Εργασίας, Κοινωνικής Πρόνοιας, Προστασίας των Καταναλωτών, Υγείας και Ισότητας ευκαιριών.
Δεδομένου ότι οι πολιτικές απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας παραμένουν στη δικαιοδοσία των κρατών μελών, η συμβολή του εν λόγω Συμβουλίου περιορίζεται στον καθορισμό κοινών στόχων για όλα τα κράτη-μέλη, την ανάλυση των μέτρων που λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο και την υιοθέτηση συστάσεων που απευθύνονται προς τα κράτη-μέλη.

Ευθύνη του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας αποτελεί η διασφάλιση ενιαίας προσέγγισης στο ζήτημα της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης στην Ευρώπη. Τα τρία πεδία δράσης του περιλαμβάνουν: εσωτερική αγορά, βιομηχανία και έρευνα.

Ανάλογα με τα θέματα της ημερήσιας διάταξης, το Συμβούλιο αυτό συγκροτείται από τους Υπουργούς Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Βιομηχανίας, Έρευνας, κ.λπ..

Οι γενικοί στόχοι της ΕΕ στους συγκεκριμένους τομείς συνίστανται στη δημιουργία σύγχρονων, ανταγωνιστικών και αποτελεσματικών αγορών και υποδομών, με την ανάπτυξη διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών, τηλεπικοινωνιών και ενέργειας. Η ανάπτυξη βιώσιμων υποδομών σε επίπεδο ΕΕ αποτελεί καίρια παράμετρο για την καλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και την οικονομική και κοινωνική συνοχή της Ένωσης.

Η σύνθεση του Συμβουλίου Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας διαφοροποιείται ανάλογα με τα θέματα της ημερήσιας διάταξης. Περιλαμβάνει Υπουργούς Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών ή Ενέργειας. Κατά κανόνα, οι Υπουργοί Μεταφορών συνεδριάζουν τέσσερις φορές κατ’ έτος, οι Υπουργοί Ενέργειας τρεις ή τέσσερις φορές και οι Υπουργοί Τηλεπικοινωνιών δύο φορές το χρόνο.

Στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας μετέχουν οι αρμόδιοι για τους συγκεκριμένους τομείς Υπουργοί όλων των κρατών-μελών. Το Συμβούλιο συνεδριάζει μία φορά το μήνα.  Η ενότητα της γεωργίας καλύπτει κυρίως την Κοινή γεωργική πολιτική, τους κανόνες εσωτερικής αγοράς, τη δασοκομία, τη βιολογική παραγωγή, την ποιότητα παραγωγής, την ασφάλεια τροφίμων και ζωοτροφών και την εναρμόνιση των κανόνων σχετικά με κτηνιατρικά και φυτοϋγειονομικά θέματα, ζωοτροφές, σπόρους και φυτοφάρμακα. Η ενότητα της αλιείας αφορά την Κοινή αλιευτική πολιτική, τον καθορισμό συνολικού ετήσιου επιτρεπόμενου αλιεύματος και ποσοστώσεων για κάθε είδος.

Το Συμβούλιο Περιβάλλοντος απαρτίζεται από τους αρμόδιους για ζητήματα σχετικά με το περιβάλλον Υπουργούς και μεριμνά για την προστασία και βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, την προστασία της υγείας του ανθρώπου, την προαγωγή της συνετής και ορθολογικής χρησιμοποίησης των φυσικών πόρων και την προώθηση μέτρων για την αντιμετώπιση, σε διεθνές επίπεδο, των περιφερειακών ή παγκόσμιων περιβαλλοντικών προβλημάτων, ιδιαίτερα στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.

Το Συμβούλιο Παιδείας, Νέας Γενιάς, Πολιτισμού και Αθλητισμού συγκροτείται από τους αρμόδιους για την παιδεία, τον πολιτισμό, τον οπτικοακουστικό τομέα, τη νεολαία και τον αθλητισμό Υπουργούς. Η ακριβής σύνθεση εξαρτάται από τα προς συζήτηση θέματα. Το Συμβούλιο συνεδριάζει τρεις ή τέσσερις φορές το χρόνο, και κατά κανόνα δύο φορές σε πλήρη σύνθεση.

Οι τομείς που καλύπτονται από τη σύνθεση του εν λόγω Συμβουλίου εμπίπτουν κυρίως στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Κατά συνέπεια, ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης κυρίως συνίσταται στο να παρέχει το πλαίσιο για τη συνεργασία των κρατών μελών. Η εκπαιδευτική πολιτική αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως θεμελιώδης συνιστώσα της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».