Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κ. Χαράλαμπος Αθανασίου και ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, κ. Βασίλης Κικίλιας προήδρευσαν, στις 25 Ιουνίου, στην Αθήνα, της Υπουργικής Συνάντησης ΕΕ-ΗΠΑ για θέματα Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (ΔΕΥ). Μία σειρά κρίσιμων ζητημάτων για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως η προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η μετανάστευση, η τρομοκρατία και η δικαστική συνεργασία συζητήθηκαν κατά τη συνάντηση.

Στην συνάντηση συμμετείχαν ο Γενικός Εισαγγελέας των ΗΠΑ, κ. Eric Holder, ο Υφυπουργός Εσωτερικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, κ. Alejandro Mayorkas, η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, κα Cecilia Malmström και η Γενική Διευθύντρια Δικαιοσύνης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κα Françoise Le Bail.

Η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ήταν ένα από τα βασικά ζητήματα της συνάντησης. Δόθηκε η ευκαιρία να εξεταστεί η πρόοδος των διαπραγματεύσεων αναφορικά με την «Συμφωνία-Ομπρέλα» (Umbrella Agreement) για την προστασία δεδομένων μεταξύ ΕΕ-ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να προωθήσουν νομοθεσία που θα δίδει στους ευρωπαίους πολίτες το δικαίωμα δικαστικής προσφυγής στις ΗΠΑ σε περίπτωση παράνομης αποκάλυψης των προσωπικών τους δεδομένων. «Χαιρετίζουμε την ανακοίνωση των ΗΠΑ για το δικαίωμα δικαστικής προσφυγής και τη θεωρούμε σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της προώθησης της συνεργασίας ανάμεσα στις δύο πλευρές. Η ΕΕ παραμένει πρόθυμη να εξασφαλίσει μια ‘Συμφωνία Ομπρέλα’ με τις ΗΠΑ που θα ενισχύσει τη διαφάνεια και θα αποτελέσει ουσιαστική απάντηση στις ανησυχίες των πολιτών και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού», τόνισε ο κ. Αθανασίου. Σε σχέση με το συζητούμενο στην ΕΕ πακέτο προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ο Υπουργός Δικαιοσύνης σημείωσε: «Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια έχει στόχο να παράσχει συγκεκριμένα ωφελήματα και να δράσει καθησυχαστικά για τους ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις, εξασφαλίζοντας παράλληλα την ίση προστασία των δεδομένων των πολιτών της ΕΕ, τόσο εντός, όσο και εκτός των συνόρων της Ένωσης».

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης διερευνήθηκαν, επίσης, οι συνέπειες της ακύρωσης, από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Οδηγίας 2006/24/ΕΚ για τη διατήρηση δεδομένων. «Η απόφαση αυτή έχει προκαλέσει πολλές ανησυχίες σε όλα τα κράτη-μέλη. Θα πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά το ζήτημα της μαζικής συλλογής δεδομένων σε συνάρτηση με το Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, αλλά και τη θέση του Δικαστηρίου», τόνισε ο κ. Αθανασίου.

Στον τομέα της κινητικότητας, της μετανάστευσης και της προστασίας των συνόρων, ΕΕ-ΗΠΑ συμφώνησαν ότι οι συστηματικές επαφές είναι αναγκαίες για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, καθώς και για τον συντονισμό των στρατηγικών εξισορρόπησης της μετανάστευσης και της ανάπτυξης σε περιοχές υψηλής προτεραιότητας, τόσο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συμφωνήθηκε, επίσης, ότι ένα βασικό ζήτημα, που θα εξεταστεί περαιτέρω, είναι η αύξηση της κινητικότητας, η οποία αναμένεται μετά τη σύναψη της συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών.

Σε ό,τι αφορά στο πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης μεταξύ ΗΠΑ-ΕΕ, αναγνωρίστηκε η σημασία ολοκλήρωσής του το συντομότερο δυνατόν για όλα τα κράτη μέλη της, ενώ προκρίθηκε η συνεργασία μεταξύ ΗΠΑ, Επιτροπής και επερχόμενης Ιταλικής Προεδρίας για τον καθορισμό των επιμέρους  λεπτομερειών σχετικά με  την απαλλαγή από αυτή την υποχρέωση. «Παραμένουμε προσηλωμένοι στον στόχο της ένταξης, το συντομότερο δυνατό, στον ανωτέρω μηχανισμό όλων των κρατών μελών της ΕΕ που έχουν απομείνει εκτός μηχανισμού» τόνισε ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, ενώ συνέχισε επισημαίνοντας ότι ««είμαστε ιδιαίτερα πρόθυμοι να εμβαθύνουμε τη συνεργασία μαζί σας στο κρίσιμο αυτό ζήτημα».

Η δικαστική συνεργασία σε ποινικές και αστικές υποθέσεις απετέλεσε επίσης θέμα συζήτησης ανάμεσα στις δύο πλευρές. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αποτελεσματική εφαρμογή της Συμφωνίας Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής (MLA). «Αξιολογούμε ως πολύ σημαντικό, τόσο τον διάλογο, όσο και τη συνεργασία επί αυτών των θεμάτων», δήλωσε ο Υπουργός Δικαιοσύνης.

Στη συνάντηση συζητήθηκε επίσης η ενίσχυση της συνεργασίας για την επιβολή του νόμου στο πλαίσιο της Συμφωνίας σχετικά με την Επεξεργασία και τη Διαβίβαση των Αρχείων Ονομάτων Επιβατών (Passengers Name Records – PNR) στο Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ. «Η Συμφωνία PNR αποτελεί έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της συνεργασίας ΕΕ-ΗΠΑ σε θέματα ασφαλείας. Η ΕΕ είναι πρόθυμη να συνεχίσει τη συνεργασία της με τις ΗΠΑ επί του πλαισίου αυτού, ικανοποιώντας ταυτόχρονα τα πρότυπα και των δύο πλευρών ως προς την προστασία της ιδιωτικής ζωής και το Κράτους Δικαίου», επεσήμανε ο κ. Αθανασίου.

Κατά την διάρκεια της συνάντησης, ΕΕ και ΗΠΑ αναφέρθηκαν στις προσπάθειες που ήδη καταβάλλονται για την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης και της στρατολόγησης, καθώς και  για την καταπολέμηση του βίαιου εξτρεμισμού. Αναγνωρίστηκε η ιδιαίτερη σημασία της αναπροσαρμογής της αναθεωρημένης στρατηγικής για τη ριζοσπαστικοποίηση και τη στρατολόγηση σε σχέση με το φαινόμενο των ξένων μαχητών. Συζητήθηκε εκτενώς το όλο θέμα με βάση την Έκθεση του Συντονιστή Αντιτρομοκρατικής Δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Είμαστε πρόθυμοι για στενότερη συνεργασία με τις ΗΠΑ, μέσω ενίσχυσης του διαλόγου μας και βελτίωσης της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με αυτό το πολύπλευρο πρόβλημα», δήλωσε ο κ. Κικίλιας.

Σημαντικό θέμα της ατζέντας ήταν επίσης η διάσταση που έχει λάβει το διεθνικό οργανωμένο έγκλημα. Η συζήτηση, μεταξύ άλλων, επικεντρώθηκε στην ανάγκη ενδυνάμωσης των επιχειρησιακών δράσεων κατά του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος. Ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη κ. Κικίλιας τόνισε την αναγκαιότητα δημιουργίας νομικής βάσης για περαιτέρω συνεργασία με γνώμονα την προαγωγή των δημοκρατικών αρχών και την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αποτελούν θεμέλιο κάθε επιτυχημένης στρατηγικής για το οργανωμένο έγκλημα.

Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που απασχόλησε τη συνάντηση ήταν η ενδυνάμωση του διαλόγου της ΕΕ και των ΗΠΑ για τα δικαιώματα των θυμάτων και για τα άτομα με αναπηρίες. «Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να ενισχύσει την προστασία των ευάλωτων προσώπων τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα. Θα συνεχίσουμε, ως προς αυτό το ζήτημα, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών με τις ΗΠΑ», δήλωσε ο κ. Αθανασίου. Σε ό,τι αφορά τα άτομα με αναπηρία, διερευνήθηκαν τρόποι εμβάθυνσης της συνεργασίας με τις ΗΠΑ. «Στο πλαίσιο της προσπάθειας να προωθήσουμε τις διαπραγματεύσεις για τη Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Εταιρική Σχέση (TTIP), θα χρειαστεί να αντιμετωπιστούν προληπτικά ενδεχόμενες αναντιστοιχίες στα πρότυπα αναφορικά με τα δικαιώματα πρόσβασης των ατόμων με αναπηρίες», υπογράμμισε ο Υπουργός Δικαιοσύνης.

Και οι δύο πλευρές αναφέρθηκαν στις κοινές προσπάθειες που έχουν αναληφθεί στους τομείς της ασφάλειας και της καταπολέμησης του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο. Στην πρώτη γραμμή της συζήτησης βρέθηκαν τα συμπεράσματα της Ομάδας Εργασίας ΕΕ-ΗΠΑ για την Ασφάλεια στον Κυβερνοχώρο και το Ηλεκτρονικό Έγκλημα και η λεγόμενη «Παγκόσμια Συμμαχία κατά της Σεξουαλικής Κακοποίησης των Παιδιών στο Διαδίκτυο». «Η Παγκόσμια Συμμαχία κατά της Σεξουαλικής Κακοποίησης των Παιδιών στο Διαδίκτυο» είναι ως προς αυτό το ζήτημα μέχρι σήμερα το πιο ισχυρό εργαλείο προσέλκυσης φορέων λήψης αποφάσεων παγκοσμίως. Είμαστε προσηλωμένοι στην ενίσχυση της αμοιβαίας συνεργασίας», δήλωσε ο Υπουργός Δικαιοσύνης.

Τέλος, η επερχόμενη Ιταλική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, εκπροσωπούμενη από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Andrea Orlando, και τον Υφυπουργό Εσωτερικών, κ. Filippo Bubbico, απαρίθμησε τις προτεραιότητές της στους τομείς της Δικαιοσύνης και των Εσωτερικών Υποθέσεων για το επόμενο εξάμηνο.