Η μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλληλεγγύης που συμφωνήθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες, με την καθοριστική συμβολή της Ελληνικής Προεδρίας, καθιστά ταχύτερη, απλούστερη και σαφέστερητη τη διαδικασία παροχής οικονομικής βοήθειας σε χώρες και περιφέρειες  της ΕΕ που έχουν πληγεί από μεγάλου μεγέθους φυσικές καταστροφές. 

 

H νέα νομοθετική πρόταση που εγκρίθηκε από τους εκπροσώπους των 28 της ΕΕ: 

- απλουστεύει τους ισχύοντες κανόνες, ώστε η καταβολή της οικονομικής βοήθειας να γίνεται ταχύτερα και εισάγει συντομότερη και λιγότερη διοικητική διαδικασία για την υποβολή αιτήσεων παροχής βοήθειας,

- πρόβλεπει για πρώτη φορά τη δυνατότητα παροχής προκαταβολών,  

- αποσαφηνίζει τα κριτήρια επιλεξιμότητας ειδικά για τις περιφερειακές καταστροφές,

 

Το Ταμείο συνδράμει Κράτη Μέλη και περιφέρειες για τη χρηματοδότηση μέτρων αποκατάστασης μη ασφαλισμένων ζημιών και επειγουσών ενεργειών όπως:

- η άμεση αποκατάσταση της λειτουργίας υποδομών και εξοπλισμού στους τομείς της ενέργειας, της ύδρευσης, της αποχέτευσης, των τηλεπικοινωνιών, των μεταφορών, της υγείας και της εκπαίδευσης

- η παροχή προσωρινής στέγασης και χρηματοδότηση υπηρεσιών διάσωσης με σκοπό την κάλυψη των άμεσων αναγκών του σχετικού πληθυσμού

- η άμεση προστασία υποδομών πρόληψης και πολιτιστικής κληρονομιάς και ο καθαρισμός των περιοχών που πλήττονται από τις καταστροφές

 

Το Ταμείο Αλληλεγγύης χρηματοδοτείται από ειδικό πρόσθετο κονδύλι 3,5 δισ. ευρω, εκτός του κανονικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η βοήθεια από το Ταμείο περιορίζεται στη χρηματοδότηση των ενεργειών έκτακτης ανάγκης που πραγματοποιούνται από τις δημόσιες αρχές. Ζημιές που υφίστανται ιδιώτες ή απώλειες εισοδήματος δεν καλύπτονται από το Ταμείο.

 

Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ) δημιουργήθηκε για την αντιμετώπιση μεγάλων φυσικών καταστροφών και την εκδήλωση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης στις πληγείσες περιοχές της Ευρώπης. Το Ταμείο ιδρύθηκε μετά τις σοβαρές πλημμύρες που έπληξαν την Κεντρική Ευρώπη το καλοκαίρι του 2002. Έκτοτε, έχει χρησιμοποιηθεί σε 56 περιπτώσεις για την αντιμετώπιση καταστροφών, όπως πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές, σεισμοί, καταιγίδες και ξηρασίες. Μέχρι σήμερα έχει παρασχεθεί βοήθεια πάνω από 3,5 δισ. ευρώ σε 23 διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες.

 

Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας κ. Κωστής Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι “η επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στα 28 κράτη μέλη της Ε.Ε. αποτελεί σαφή έκφραση αλληλεγγύης για τις περιοχές της Ευρώπης που αντιμετωπίζουν μεγάλου μεγέθους φυσικές καταστροφές. Δυστυχώς και η χώρα μας έχει κατά καιρούς αντιμετωπίσει τέτοια φαινόμενα. Κατά τη νέα χρηματοδοτική περίοδο 2014-20, η πρόληψη των κινδύνων θα είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες της πολιτικής για τη συνοχή και θα πρέπει όλα τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες της ΕΕ να επενδύσουμε σε δράσεις πρόληψης μέσα από τα νέα προγράμματα των διαρθρωτικών ταμείων. Ήδη κατά την τρέχουσα περίοδο πάνω από 5 δισ. ευρώ έχουν επενδυθεί σε αυτόν τον τομέα στην Ε.Ε.»

 

Βασικές μεταρρυθμίσεις του νέου νομοθετικού καθεστώτος:

• Προβλέπεται η δυνατότητα άμεσων προκαταβολών, ύψους έως και 10% επί του συνόλου της αιτούμενης οικονομικής βοήθειας, με ανώτατο όριο τα 50 εκατομμύρια ευρώ.

• Θεσπίζονται μέτρα για την προώθηση στρατηγικών πρόληψης κινδύνου καταστροφών. 

• Αποσαφηνίζεται το πεδίο εφαρμογής των νέων κανόνων, με περιορισμό στις μεγάλου μεγέθους φυσικές καταστροφές και κάλυψη φυσικών καταστροφών που εκδηλώνονται με  πιο αργούς ρυθμούς όπως οι ξηρασίες.

• Καθορίζεται συγκεκριμένο αντικειμενικό κριτήριο σχετικά με την επιλεξιμότητα για παροχή οικονομικής βοήθειας σε περίπτωση περιφερειακών καταστροφών: η οικονομική αποτίμηση της φυσικής καταστροφής να υπερβαίνει το σχετικά χαμηλό κατώφλι του 1,5% του περιφερειακού ΑΕγχΠ. 

• Σε σχέση με το παρελθόν αυξάνεται η δυνατότητα κάλυψης για τις περιφερειακές καταστροφές (που είναι και οι πιο συνήθεις σε μικρά κράτη μέλη όπως η Ελλάδα) καθώς στην προηγούμενη περίοδο υπήρχε ανώτερο όριο μέχρι 7,5% του διαθέσιμου προϋπολογισμού του ταμείου έναντι 72,5% για τις εθνικές καταστροφές (που είναι πιο συνήθεις σε μεγάλα κράτη μέλη).