Σε όλη την Ευρώπη, τα δημόσια συστήματα υγείας αντιμετωπίζουν συρρίκνωση των προϋπολογισμών και αυξημένη ζήτηση. Τα συστήματα υγείας και κοινωνικής μέριμνας υφίστανται πιέσεις εξαιτίας των δημογραφικών αλλαγών, της γήρανσης του πληθυσμού, της αύξησης της συχνότητας των χρόνιων ασθενειών και οικονομικών λόγων. Με την υγεία να είναι ένας από τους τομείς με την υψηλότερη κατανάλωση πόρων, τα κράτη μέλη της ΕΕ βρίσκονται υπό πίεση για τη βελτίωση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και των διαδικασιών τους. Η ηλεκτρονική υγεία (E-Health) - ένας σχετικά πρόσφατος όρος για την πρακτική της υγειονομικής περίθαλψης που υποστηρίζεται από ηλεκτρονικές διαδικασίες και επικοινωνίες - θεωρείται ότι μπορεί να λειτουργήσει ως κινητήριος μοχλός για τη μεταρρύθμιση των συστημάτων υγείας, κατά τρόπο ώστε και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής και να απελευθερωθεί η καινοτομία στις αγορές υγείας. Ταυτόχρονα επιδιώκεται η ενδυνάμωση (empowerment) τόσο των ασθενών όσο και των εργαζόμενων στον τομέα της υγείας.
Σε γενικές γραμμές, η ηλεκτρονική υγεία περιλαμβάνει μια σειρά από υπηρεσίες ή συστήματα που βρίσκονται στην αιχμή της ιατρικής / υγειονομικής περίθαλψης και της τεχνολογίας των πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών μητρώων υγείας, της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης (ePrescribing), της τηλεϊατρικής, της διαχείρισης της γνώσης για την υγεία, των εικονικών ομάδων υγειονομικής περίθαλψης, της κινητής υγείας (mHealth – που περιλαμβάνει τη χρήση κινητών συσκευών για τη συλλογή στοιχείων για την υγεία συνολικά και σε επίπεδο ασθενούς, την παροχή πληροφοριών υγειονομικής περίθαλψης για επαγγελματίες, ερευνητές και ασθενείς, την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο των ζωτικών πληροφοριών του ασθενούς, και την άμεση παροχή φροντίδας μέσω κινητού), της ιατρικής έρευνας με τη χρήση δικτύων (που αυξάνουν τις δυνατότητες ανάλυσης και διαχείρισης δεδομένων, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη διαχείριση μεγάλου όγκου ετερογενών δεδομένων) και των συστημάτων πληροφοριών υγείας.
Σύμφωνα με μια έκθεση του ΟΟΣΑ του 2010 («Βελτίωση της απόδοσης του τομέα της υγείας: ο ρόλος των τεχνολογιών της πληροφορίας και επικοινωνίας"), τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από την εφαρμογή των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) σε γενικές γραμμές κατατάσσονται σε 4 τομείς: τη βελτίωση της ποιότητας περίθαλψης και της αποτελεσματικότητας, τη μείωση του λειτουργικού κόστους των κλινικών υπηρεσιών, τη μείωση του διοικητικού κόστους, και τη δυνατότητα για εξ ολοκλήρου νέους τρόπους φροντίδας. Η ΕΕ έχει συνειδητοποιήσει ότι η ηλεκτρονική υγεία έχει τη δυνατότητα να γίνει ένας καταλύτης για μια σειρά τέτοιων μετασχηματισμών. Αυτός είναι ο λόγος, που η «στρατηγική για την Ευρώπη 2020» περιλαμβάνει στη συμπληρωματική της Ψηφιακή Ατζέντα (Digital Agenda), ένα εξειδικευμένο κομμάτι για την υγεία που ονομάζεται Σχέδιο δράσης Ηλεκτρονικής Υγείας 2012-2020 (eHealth Action Plan 2012-2020).
Το σχέδιο Δράσης στοχεύει στην αντιμετώπιση και άρση εμποδίων, όπως η έλλειψη διάδοσης και εμπιστοσύνης στην ηλεκτρονική υγεία, το ξεπέρασμα της έλλειψης διαλειτουργικότητας μεταξύ των συστημάτων και λύσεων ηλεκτρονικής υγείας, την έλλειψη νομικής σαφήνειας ή το κατακερματισμένο νομικό πλαίσιο για τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας (ιδίως όσον αφορά τη διατήρηση και ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα), διαφοροποιήσεις σε επίπεδο περιφερειών όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες ΤΠΕ, την περιορισμένη πρόσβαση υποβαθμισμένων περιοχών. Κατά συνέπεια, αποσκοπεί να αποσαφηνίσει το πεδίο της πολιτικής και να περιγράψει ένα όραμα για την ηλεκτρονική υγεία στην Ευρώπη, να παρουσιάσει και να εδραιώσει δράσεις για την αξιοποίηση ευκαιριών που μπορεί να προσφέρει η ηλεκτρονική υγεία, να περιγράψει το ρόλο της ΕΕ και να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη να συνεργαστούν.
Η Ελληνική Προεδρία επιδιώκει να προωθήσει τις διαβουλεύσεις στον τομέα αυτό, διερευνώντας ιδιαίτερα το πώς τα κράτη μέλη μπορούν να συνεργαστούν στην ΕΕ για την καλύτερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ηλεκτρονικής υγείας ως καταλύτη για την τόσο απαραίτητη αναμόρφωση των συστημάτων υγείας σήμερα. Για το λόγο αυτό, η ηλεκτρονική υγεία θα είναι στην ημερήσια διάταξη του Άτυπου Συμβουλίου Υγείας (EPSCO), στην Αθήνα στις 28-29 Απριλίου. Επιπλέον, στις 12-15 Μαΐου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών θα πραγματοποιηθεί τριήμερη συνδιάσκεψη για την ηλεκτρονική υγεία (E-Health Forum 2014), Το φόρουμ περιλαμβάνει συνεδρίες, παρουσίαση υπηρεσιών και δράσεων, παράλληλο πρόγραμμα εκδηλώσεων τεχνικού και επιστημονικού ενδιαφέροντος, πολλαπλές ομιλίες και παρουσιάσεις, ευκαιρίες διασύνδεσης, με στόχο να γίνει ένα πραγματικό φόρουμ για την ανταλλαγή εμπειριών, αμοιβαίας υποστήριξης, βέλτιστων πρακτικών και συνεργιών.